urlop wypoczynkowy

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024 roku – procedura, kalkulator, 6 przykładów

Ekwiwalent pieniężny przysługuje pracownikowi w przypadku niewykorzystania urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Oznacza to, że tylko ustanie zatrudnienia uniemożliwiające wybranie urlopu bieżącego bądź zaległego, upoważnia do wypłaty ekwiwalentu. Sprawdź na przykładach liczbowych, jak obliczać ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024 roku.

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy – przykład liczbowy: Strony rozwiązały umowę o pracę w czerwcu 2024 r. Pracownik miał prawo otrzymać ekwiwalent za 4 dni (32 godziny) urlopu wypoczynkowego. Wynagrodzenie zasadnicze pracownika wynosiło 5000 zł miesięcznie. Pracownikowi wypłacono premię miesięczną będącą zmiennym składnikiem wynagrodzenia: w marcu 2024 r. – 200 zł; w kwietniu 2024 r. – 500 zł; w maju 2024 r. – 400 zł, co w sumie daje kwotę 1100 zł. Pracownik nie przepracował całego marca 2024 r., gdyż przez 12 dni był w tym miesiącu niezdolny do pracy z powodu choroby i otrzymał za ten czas zasiłek chorobowy. Skoro pracownik nie przepracował pełnego okresu 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, to wynagrodzenie faktycznie wypłacone mu w tym okresie należy podzielić przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik pomnożyć przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Liczba dni pracy w ramach normalnego czasu pracy pracownika pełnoetatowego wynosiła: w marcu 2024 r. – 21, w kwietniu 2024 r. – 21, w maju 2024 r. – 20, co w sumie daje 62 dni. W marcu 2024 r. pracownik przepracował w związku z chorobą tylko 9 dni, co wynika z obliczenia: 21 dni – 12 dni = 9 dni. Kwiecień i maj 2024 r. pracownik przepracował w całości. Zatem w omawianych 3 miesiącach pracownik przepracował faktycznie 50 dni. Średnią premię miesięczną obliczamy następująco:

  • 1.100 zł : 50 dni = 22 zł/dzień;
  • 22 zł/dzień x 62 dni = 1.364 zł;
  • 1.364 zł : 3 = 454,67 zł. 

W związku z powyższym podstawę obliczenia ekwiwalentu stanowi kwota 5.454,67 zł, będąca sumą kwot 5.000 zł i 454,67 zł. Obliczenie ekwiwalentu przedstawia się następująco:

  • 5.454,67 zł : 20,92 = 260,74 zł,
  • 260,74 zł : 8 godz. = 32,59 zł/ godz.,
  • 32,59 zł/ godz. x 32 godz. = 1.042,88 zł.

Ekwiwalent za urlop wynosi 1.042,88 zł.

Jakie koszty może przenieść pracodawca z powodu przesunięcia lub przerwania urlopu wypoczynkowego pracownika

Gdy urlop jeszcze się nie rozpoczął, to przesunie go każda usprawiedliwiona nieobecność. Jeśli jednak urlop został już rozpoczęty, to z mocy prawa przerywają go tylko 4 rodzaje nieobecności. Poza tym pracodawca i pracownik mogą wspólnie porozumieć się co do przesunięcia lub przerwania urlopu, niekiedy może tego dokonać także sam pracodawca. Sprawdź, w jakich przypadkach i w jakim trybie odbywa się przesunięcie i przerwanie urlopu. Przekonaj się, kiedy trzeba zwrócić pracownikowi wydatki i jakie.

Portal Płace w firmie przypomina: zasadniczo pracodawca powinien udzielić urlopu wypoczynkowego:

  • zgodnie z planem urlopów (przy jego sporządzaniu powinniśmy uwzględnić wnioski pracowników co do terminu urlopu, jeśli nie stoi ku temu na przeszkodzie konieczność zapewnienia normalnego toku pracy);
  • w terminie ustalonym między pracodawcą a pracownikiem – jeżeli w zakładzie nie ma planu urlopów (z planu można zrezygnować, gdy w zakładzie nie ma związków lub związki zgodziły się na rezygnację z planu).

Kodeks pracy przewiduje jednak również przypadki, gdy można (lub wręcz trzeba) przesunąć zaplanowany wcześniej urlop. Są też sytuacje, gdy przerywa się urlop już rozpoczęty. Przesunięcie urlopu może nastąpić zarówno z inicjatywy samych stron stosunku pracy, jak i na skutek wystąpienia określonych zdarzeń przewidzianych przepisami. W pierwszym przypadku ostateczna decyzja o przesunięciu urlopu należy do pracodawcy, w drugim zmianę terminu wypoczynku wymuszają przepisy.

Przesunięcie jeszcze nierozpoczętego urlopu

Przesunięcie urlopu może dotyczyć takich przypadków, w których termin urlopu już wyznaczono (np. w planie urlopów albo w zaakceptowanym wniosku o urlop), ale pracownik jeszcze nie rozpoczął korzystania z urlopu. Przesunąć urlop można więc najpóźniej w dniu poprzedzającym jego rozpoczęcie. Później w grę wchodzi już tylko przerwanie urlopu. 

Pracownik może sam wystąpić z wnioskiem o przesunięcie zaplanowanego urlopu. Przepis wymaga, aby wniosek ten był umotywowany ważnymi przyczynami. Jeżeli więc przykładowo pracownik nie może rozpocząć urlopu w terminie z uwagi na konieczność załatwienia ważnych spraw osobistych czy chorobę współmałżonka uniemożliwiającą wspólny wyjazd, może zwrócić się do pracodawcy z wnioskiem o przesunięcie urlopu.

W praktyce to pracodawca ocenia, czy przyczyny wskazane przez pracownika są na tyle ważne, że uzasadniają przesunięcie urlopu. Żaden organ (inspektor pracy czy sąd) nie może kwestionować odmowy przesunięcia urlopu, choćby powody przedstawione przez pracownika były poważne. Natomiast nowy termin udzielenia niewykorzystanego urlopu trzeba uzgodnić z pracownikiem.

Nie powinniśmy jednak bez ważnej przyczyny przesuwać zaległego urlopu poza wrzesień kolejnego roku kalendarzowego – nawet jeśli pracownik sam o to wnioskuje.

Z wyjaśnień eksperta portalu Płace w firmie dowiesz się:

  • Kiedy najpóźniej można przesunąć urlop wypoczynkowy
  • W jakich sytuacjach pracodawca może sam przesunąć urlop wypoczynkowy pracownika
  • Jakie koszty musi zwrócić pracodawca pracownikowi, gdy przesuwa mu urlop wypoczynkowy
  • W jakich 4 sytuacjach można przerwać rozpoczęty już urlop wypoczynkowy
  • Czy zwolnienie na dziecko przerywa urlop wypoczynkowy
  • Czy przy przesuwaniu urlopu wypoczynkowego trzeba uwzględniać zagraniczne zwolnienie lekarskie
Jak liczyć urlop wypoczynkowy – 8 praktycznych wskazówek

Jak liczyć urlop wypoczynkowy

Wbrew pozorom prawidłowe obliczenie wymiaru urlopu dla pracownika nie jest wcale prostym zadaniem. Zwłaszcza wtedy, kiedy urlop wypoczynkowy musimy obliczyć proporcjonalnie czy to do jego wymiaru etatu czy też do okresu pracy przepracowanego w ciągu roku. Jak to zadanie wykonać prawidłowo dowiesz się z naszej porady video.

Urlop wypoczynkowy i wynagrodzenie urlopowe w pytaniach i odpowiedziach

Wymiar urlopu wypoczynkowego jest zależny od stażu pracy i wynosi odpowiednio 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. W dniem osiągnięcia przez pracownika stażu pracy 10-letniego nabywa on prawo do wyższego wymiaru urlopu, tj. 26 dni. W sytuacji gdy pracownik wykorzystał cały przysługujący mu wymiar urlopu wypoczynkowego, a następnie nabył prawo do wyższego wymiaru urlopu to przysługuje mu urlop uzupełniający, tj. 6 dni. Jeżeli w dniu osiągnięcia wymaganego stażu pracownik nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego przysługującego na dany rok, należy przeliczyć wymiar urlopu wypoczynkowego ponownie. Sprawdź, jak stosować powyższe zasady w praktyce. Poznaj odpowiedzi Czytelników poradnika Płace w firmie dotyczące urlopów wypoczynkowych i wynagrodzenia urlopowego.